Twaalfde Werkcongres: het programma

Op zaterdag 26 november 2022 organiseert de Vlaamse Auteursvereniging haar twaalfde Werkcongres.

Vanaf 10u30 heten we u welkom in het Letterenhuis in Antwerpen voor een razend interessante, maar ook gezellige dag met tal van panelgesprekken en discussiemomenten. En met opnieuw veel wandelgangen. Het Werkcongres is inmiddels uitgegroeid tot een van de drukst bijgewoonde evenementen van het jaar in het boekenvak.

Het programma vindt u hieronder; voor een toelichting bij de sessies scrolt u naar beneden.

-> Naar het inschrijvingsformulier <-

10u30 – ontvangst

11u00 – 12u30: Staat van de literatuur – De technologische evoluties in de letteren

(Met: Gert De Bie, Margreet Dorleijn, Barbara Geenen, Paul Hermans. Moderator: Matthijs de Ridder)

12u30 – 13u45: broodjeslunch

13u45 – 15u15: Deel I

Ongelijk maar eerlijk: een gesprek over de verloning van auteurs in Vlaanderen en Nederland (Met: Willem Bongers-Dek, Koen D’Haene, Guy Daniëls, Nikki Dekker, Carlo Van Baelen, Ilke Froyen)
Workshop deAuteurs – Digital storytelling (Met Piet Sonck)
Track my changes? Reflecties op het vastleggen van digitale schrijfprocessen met een keystroke logger (Met: Ellen Van Pelt, David Troch, Floor Buschenhenke & Lamyk Bekius)
Workshop Vertalersvakschool: Mens versus machine: evoluties en uitdagingen in de literaire vertaalpraktijk van de toekomst (Met: Lieve Macken en Paola Ruffo)

15u15 – 16u: pauze

16u – 17u30: Deel II

Artificiële Intelligentie in de letteren (Met: Tim Van De Cruys, Annelies Verbeke, Marnix Verduyn. Moderator: Dominique Dekmyn)
Misdaad en thriller: MASTERCLASS M.J. Arlidge (Met: M.J. Arlidge)
Masterclass Sabam – Doe-het-zelfmarketing voor auteurs: nieuwe lezers bereiken met haalbare strategieën (Met: Tim Moriën)
PEN-debat: sociale media en het vrije woord (Met: Alicja Gescinska, Hind Fraihi)
Bezoek de schatkamer van de literatuur en ga het gesprek aan over je archief (Met: Eline De Lepeleire)
Workshop Vertalersvakschool. Op weg naar een Algemeen Beschaafd Vertalersnederlands? (Met: Gys-Walt van Egdom en Fedde van Santen)

17u30 – 20u: receptie

Doorlopend: infostand Literatuur Vlaanderen

Praktisch

Datum: zaterdag 26 november 2022, deuren: 10u15

Plaats: Letterenhuis, Minderbroedersstraat 22, Antwerpen
Het Letterenhuis is eenvoudig te bereiken met tram, bus of fiets. Indien je met de wagen komt, kan je parkeren in een van de betaalparkings in de buurt (Parking Groenplaats en Parking Scheldekaai noord)

Prijs: VAV-leden vragen we een kleine bijdrage in de kosten van 20 euro. Auteurs die geen VAV-lid zijn en andere mensen uit het boekenvak betalen 35 euro (bij niet-leden die zich in 2023 aansluiten wordt 15 euro in mindering gebracht).

Deze bedragen worden aan de kassa met 10 euro verhoogd.

De lunch wordt u door VAV aangeboden.

De bijdrage kan gestort worden op rekeningnummer IBAN BE26 5230 8023 3829.

Let op: uw inschrijving is pas definitief wanneer we uw bijdrage ontvangen hebben.

Inschrijven is verplicht en kan tot 23 november via deze link. Voor laattijdige inschrijvingen: mail naar Natalie Ariën .

Ook voor meer informatie kunt u steeds terecht bij Natalie Ariën.

Toelichting bij de sessies

Eerste reeks

Ongelijk maar eerlijk: een gesprek over de verloning van auteurs in Vlaanderen en Nederland

(Met: Willem Bongers-Dek, Koen D’Haene, Guy Daniëls, Nikki Dekker, Carlo Van Baelen, Ilke Froyen)

Slechts een handvol Nederlandstalige auteurs komen rond van royalty’s alleen. Financieel zijn auteurs, vertalers en illustratoren ook afhankelijk van andere (deeltijdse) banen, beurzen en opdrachten. Hoe zulke opdrachten gehonoreerd worden, verschilt sterk. De afgelopen twee jaar werd zowel in Vlaanderen als Nederland onderzoek gedaan naar de vergoedingspraktijken van literaire organisatoren, bibliotheken, scholen en boekhandels. Ook auteurs werden uitgebreid bevraagd. Wat blijkt uit deze onderzoeken? Is er een groot verschil tussen Vlaanderen en Nederland? En hoe moet nu worden omgegaan met de inflatie?

Tijdens deze sessie presenteert Willem Bongers-Dek, directeur van deBuren en voorzitter van het OLO, de beide onderzoeken. Hierna treedt hij in gesprek met Carlo van Baelen van de VAV, Koen D’Haene, medewerker van de bibliotheek in Wevelgem, en Ilke Froyen, directeur van Passa Porta. De auteurs die deelnemen aan dit panel zijn Guy Daniëls, die al 25 jaar door Vlaanderen trekt met Meester Guy’s Verteltent, en de Nederlandse Nikki Dekker, die zowel als schrijver, moderator en audiomaker voor tal van partijen in het literaire veld werkt. Zij gaan ook graag in gesprek met het publiek.

De twee Vlaamse onderzoeken Ongelijk maar eerlijk 1 & 2 werden uitgevoerd door Kila van der Starre in opdracht van de VAV, Literatuur Vlaanderen en het OLO (Overleg Literaire Organisatoren). Haar beide rapporten zijn hier te lezen. Het Nederlandse onderzoek Fair Pay bij Letterenorganisaties werd gevoerd door HTC Research in opdracht van VLAM21 (Verenigde Literaire Activiteiten en Manifestaties).

Workshop Digital storytelling

(Met Piet Sonck)

Bandersnatch ? MCU ? Skam-WTFock ? Doen deze titels niet meteen een belletje rinkelen ?

Geen probleem, na de sessie “verhalen vertellen in een digitale wereld” wordt dit spielerei …

Meer zelfs, je zal direct zin hebben om enerzijds bestaande content te gaan transformeren & anderzijds geïnspireerd te worden om nieuwe content te gaan ontwikkelen, en dit allemaal volgens het overkoepelende principe van ‘transmedia storytelling’, dat uiteraard de nieuwste -immersieve- technologieën & multi-platform-formats omarmt (met inbegrip van XR). Wie weet ben/word jij binnenkort wel een (bejubelde) showrunner van ‘new media digital content’ ?

DIGITAL STORYTELLING draait nl. volledig rond de ‘traditionele storytelling’ wijze, maar dan aangevuld en/of versterkt met de nieuw(st)e technologieën en/of multimedia tools die momenteel voorhanden zijn. Op die manier is/wordt jouw verhaal (of dat nu persoonlijk is of merk-gerelateerd) aangepast aan de huidige content distributie & consumptie en bereik je jouw publiek op idealer wijze.

(Thomas More) Docent & onafhankelijk filmmaker Piet Sonck zal in 90 minuten en op interactieve wijze de wereld van digitale storytelling toelichten a.h.v. sprekende (inter)nationale case-studies. Het recent verschenen boek BE THE STORY (Piet is co-auteur) geldt als referentie-materiaal voor deze sessie.

Track my changes? Reflecties op het vastleggen van digitale schrijfprocessen met een keystroke logger

(Met: Ellen Van Pelt, David Troch, Floor Buschenhenke & Lamyk Bekius)

In 2018 ging het onderzoeksproject Track Changes: Textual Scholarship and the Challenge of Digital Literary Writing van start – een samenwerking tussen het Huygens Instituut (KNAW) in Amsterdam en de Universiteit Antwerpen. In dit project wordt onderzocht wat de mogelijkheden zijn voor het onderzoek naar de tekstgenese (ofwel: het schrijfproces) wanneer auteurs hun schrijfproces vastleggen met een keystroke logger: een software die alle toetsaanslagen en muisbewegingen registreert.

In deze sessie wordt het gebruik van een keystroke logger belicht vanuit zowel het onderzoeksperspectief en het schrijversperspectief. Onderzoekers Floor Buschenhenke en Lamyk Bekius laten zien op welke manieren de keystroke logging data inzicht kan verlenen in het schrijfproces, waarna ze in gesprek gaan met twee schrijvers die hebben meegedaan aan het project: David Troch en Ellen Van Pelt. Wat waren hun ervaringen met het werken met Inputlog? Heeft het hun schrijfproces beïnvloed? En wat vinden zij van de interpretaties van hun schrijfprocessen door de onderzoekers?

Workshop Vertalersvakschool: de vertaler en zijn tools
(Met: Lieve Macken en Paola Ruffo)

Literair vertalen wordt altijd in verband gebracht met menselijke kwaliteiten, zoals creativiteit en vakmanschap. Maar hoe past Neural Machine Translation (NMT), post-editing en andere vertaaltechnologie in dit geheel?

Hoe werken NMT-systemen? Hoe staan lezers tegenover literatuur die gepost-edit is? Wat vinden literair vertalers van vertaaltechnologie? Welke richting gaat het onderzoek naar technologie voor literair vertalen uit?

In deze sessie laten Lieve Macken en Paola Ruffo van de Universiteit Gent je kennismaken met de beste vertaaltechnologie voor literair vertalen, tonen ze de mogelijkheden én de tekortkomingen van de huidige tools, en gaan ze in gesprek over de toepassingen van vertaaltechnologie in de toekomst van literaire vertalingen.

Opgelet: Een deel van de presentatie wordt in het Engels gegeven.

Tweede reeks

Artificiële Intelligentie in de letteren

(Met: Tim Van De Cruys, Annelies Verbeke, Marnix Verduyn. Moderator: Dominique Dekmyn)

Artificiële Intelligentie is overal. De techniek zit in de software die we dagelijks gebruiken, in onze smartphones, vertaalprogramma’s maken er gebruik van, ze is het fundament van de algoritmes die ons door de sociale media leiden en ons films aanbevelen. Het zelflerende systeem is essentieel voor de digitale transformatie. Dat het geen verschijnsel is dat wel weer zal verdwijnen is intussen duidelijk – al zal het nog een hele tijd duren voor het de menselijke geest in al zijn gelaagdheid zal benaderen. Het was Biblion eerder dit jaar alvast niet ontgaan dat een zelflerend systeem teksten kan genereren; de beslissing om alle recensenten aan de deur te zetten was mogelijk voortvarend: AI is vooralsnog niet in staat om oordeelkundig met de verworven kennis om te gaan, stijlfiguren te gebruiken, en ook niet om een eigen wereldbeeld in tekst om te zetten. Maar tot wat is AI nu en in de toekomst wel in staat?

In dit panelgesprek gaan we na wat de mogelijkheden en de gevaren zijn van AI. Tim Vandecruys (VUB) licht de werking van AI toe, wat vandaag de beperkingen zijn en welke richting het uitgaat. We spreken met Lode Lauwaert (techniekfilosoof en ethicus) en een auteur en een striptekenaar die met het zelflerende systeem experimenteren.

Misdaad en thriller: MASTERCLASS M.J. Arlidge
(Met: M.J. Arlidge)

In deze masterclass, die wordt georganiseerd in het kader van het Genrelab, staat het misdaadgenre centraal. De Britse auteur M.J. Arlidge schreef aanvankelijk voor televisie, en werkte mee aan tv-reeksen als Monarch of the Glen, Mistresses, Cape Wrath en Silent Witness. In 2014 debuteerde hij met de misdaadroman Eeny Meeny, waarin hij D.I. Helen Grace introduceerde. De reeks telt intussen elf romans en twee korte bonusverhalen. Verder schreef hij de tiendelige audioreeks Six degrees of Assassination en zorgde hij in 2020 voor het geschenk voor de Nederlandse Maand van het Spannende Boek. In deze masterclass licht Arlidge de do’s en don’ts van het thrillergenre toe en vertelt hij over zijn eigen ervaringen als misdaadschrijver. Na afloop is er tijd voor Q&A.

GenreLab is een literair coachingtraject dat zeven auteurs middels coaching- en feedbacksessies én masterclasses begeleidt bij het schrijven van hun volgende roman.

Masterclass Sabam – Doe-het-zelfmarketing voor auteurs: nieuwe lezers bereiken met haalbare strategieën

(Met: Tim Moriën)

Van alle boeken die verschijnen, belandt nog geen vijfde in de boekhandel. Inclusief de reisgidsen en kookboeken waar je als auteur dus tegenop moet boksen. De pers heeft schijnbaar alleen interesse in de gevestigde, gekende namen. Nieuw werk wordt met wat geluk een boekentip in een te weinig bekeken rubriek of krijgt heel misschien wat schermtijd als er die dag te weinig actualiteit was.

Hoe bereik je als auteur dan je potentiële lezer? Beroep doen op de uitgeverij? Goed idee. Maar ook zij lopen tegen muren aan. Uitgeverijen zijn een grote hulp in de lancering en verspreiding van je werk, maar de aandacht moet vaak worden verdeeld onder meerdere auteurs. Daarbovenop hebben ook uitgeverijen geen magische knop om jouw boek bij het brede publiek bekend te maken.

Je eigen marketing doen dan maar? Meestal niet de favoriete tijdsbesteding van een auteur. Zelf heb je weinig tot geen impact op de inkoopbeslissingen van de grote spelers. En ook via sociale media is het geen sinecure om een groot gevolg te creëren.

Tijdens deze sessie leer je wat je als auteur kan ondernemen om met je boek meer lezers te bereiken, zonder onrealistische investeringen van tijd of geld. Daarnaast leer je hoe je je uitgeverij nog beter kan activeren als partner in je boekverspreiding.

Tim Moriën is opleidingshoofd en docent marketing aan de Thomas More-hogeschool in Mechelen. Daarlangs is hij actief als freelance marketeer en helpt hij ondernemers met hun promotie. Voordien werkte hij als marketingverantwoordelijke bij uitgeverij Lannoo.

PEN-debat: sociale media en het vrije woord
(Met: Alicja Gescinska, Hind Fraihi)

Digitale technologieën leggen meer en meer kwetsbaarheden van ons leven en onze samenlevingen bloot. Online agitatoren zetten aan tot protest of zelfs geweld, misinformatie beïnvloedt de beurzen en hackers stelen persoonlijke informatie. Techno-polarisatie neemt onmiskenbaar toe, niet zelden met desinformatie als wapen dat een shock door ons maatschappelijk vertrouwen jaagt. Een portie ongewenste buitenlandse inmenging is hier bovendien niet vreemd aan. Niet voor niets steken samenzweringstheorieën meer de kop op.

Het resultaat? Nuance in het publieke debat dreigt te verdwijnen naar de achtergrond. Scheldpartijen en intimidaties zijn daarentegen alomtegenwoordig. Dit leidt mensen ertoe om schurende opinies voor zich te houden – en dus tot zelfcensuur. Een juridisch kader is er vooralsnog niet, waardoor bestraffing zelden mogelijk is en meldpunten relatief stil blijven. Dringt een gedragscode voor publiek en politiek zich op? Zijn we in deze complexe tijden gevoeliger voor desinformatie, of net waakzamer? Valt er te ontsnappen uit de klauwen van algoritmes en gemanipuleerde data?

PEN-vicevoorzitster Alicja Gescinska gaat in gesprek met Hind Fraihi, journaliste bij Apache.

Bezoek de schatkamer van de literatuur en ga het gesprek aan over je archief

(Met: Eline De Lepeleire (Letterenhuis))

Maak kennis met levend en tastbaar literair erfgoed door een bezoek aan de archiefdepots van het Letterenhuis. We bewaren ruim twee miljoen brieven en manuscripten van grote en kleine Vlaamse auteurs en de documenten van tientallen uitgevers en literaire tijdschriften. Samen met een gids ga je op verkenning en ontdek je een veelheid aan verhalen. We eindigen de sessie met een gesprek over jouw archief en hoe het te beheren.

Voor deze rondleiding in het depot geldt een limiet op het aantal inschrijvingen. Wees er op tijd bij als je hieraan wil deelnemen.

Workshop Vertalersvakschool. Op weg naar een Algemeen Beschaafd Vertalersnederlands?

(Met: Gys-Walt van Egdom en Fedde van Santen)

Taal is onderhevig aan verandering. Is de norm van het Randstadnederlands in vertalingen niet achterhaald? Evolueren we naar een Algemeen Beschaafd Vertalersnederlands of moet de regionale eigenheid van taal worden behouden? Welke verschillen zijn er eigenlijk tussen ‘Vlaamse’ en ‘Nederlandse’ vertalingen?

Een groot aantal korte vertalingen van Nederlandse en Vlaamse vertalers worden digitaal geanalyseerd om te zien of er een duidelijk verschil kan worden aangewezen. Ook wordt een corpus van door Vlamingen en Nederlanders vertaalde romans geanalyseerd. Als we dezelfde teksten door vertaalmachines laten vertalen, is het resultaat dan een Nederlandse of een Vlaamse vertaling? Wat zijn de bepalende factoren?

De sprekers gaan graag in gesprek met de aanwezigen in een open debat over taalnormen in de literatuur en over de merites van digitale analyse.