Leenrecht binnen de  digitale exploitatie: stand van zaken

Sinds enkele jaren voert VAV een geanimeerd debat met Cultuurconnect, de Administratie Cultuur, het Ministerie van Cultuur en de GAU over de uitlening van e-boeken. De exploitatie van het e-boek is in veel gevallen ondoorzichtig. Auteurs krijgen nauwelijks of geen inzicht in hoe de exploitatie precies in elkaar zit en ook de afrekeningen blinken niet uit in helderheid. Concreet concentreren de gesprekken zich op twee onderwerpen.

  1. In verschillende bibliotheken worden er e-boeken uitgeleend die door de bibliotheken op e-readers zijn gezet. Dit is in strijd met de uitspraak van het Europees Hof van Justitie.
  2. De uitlening van e-boeken via CloudLibrary. In dit complexe dossier draait het vooral om de volgehouden weigering van CultuurConnect en de GAU om VAV uit te nodigen aan de onderhandelingstafel. Dit is namelijk een nieuwe exploitatie van het boek, die voor boeken uitgegeven vóór september 2019 in geen geval geregeld was in het modelcontract. Voor boeken die uitgegeven zijn onder het nieuwe modelcontract en waarin paragraaf 4.8 in de Bijzondere Bepalingen  (2.1.8 in de Algemene Bepalingen) is geactiveerd, is het maar zeer de vraag of auteurs op de hoogte zijn gebracht van de geldende voorwaarden. VAV klaagt twee zaken aan. Ten eerste worden duizenden Nederlandstalige titels aangeboden zonder enige toelating of verantwoording. Ten tweede zijn de voorwaarden waaronder uitgeverijen, via Standaard Boekhandel boeken leveren aan CloudLibrary onderhandeld zonder inspraak van de grootste aandeelhouder van het boek, namelijk de auteur. Het gevolg is dat auteurs tot op de dag van vandaag niet weten waar zij aan toe zijn.

Tijdens het BoekenOverleg van 20 april jongstleden heeft VAV, daarin gesteund door het BoekenOverleg, een gesprek met Cultuurconnect geëist om deze onregelmatigheden recht te zetten. Dat verzoek is inmiddels ingewilligd. Op 20 mei volgt een eerste gesprek. De inzet is de herziening het leenrecht als zodanig.