Actueel

Controle royaltystatements

Voor de meesten onder jullie breekt de periode van de jaarlijkse afrekeningen aan. Ook voor VAV een periode van verhoogde activiteit, die ons erg waardevolle informatie oplevert.

We ontvangen jaarlijks afrekeningen van onze leden met de vraag deze na te kijken, en geregeld stuiten we op onregelmatigheden. Deze geven ons het nodige inzicht om desgewenst  in te grijpen wanneer een bepaalde afwijking in een afrekening een structurele praktijk blijkt.

Om ruimer inzicht te krijgen is het van groot belang dat we veel afrekeningen ontvangen – uiteraard altijd in vertrouwen: VAV stoffeert haar klachten aan uitgevers nooit met namen.

Bij dezen dan ook een nadrukkelijke oproep om je afrekeningen te bezorgen aan Natalie Ariën. Ook wanneer je geen onregelmatigheden vermoedt – want ook dat levert nuttige informatie op.

Permission Machine wordt Visual Rights Group

We berichtten al enkele keren over de bedenkelijke praktijken van foto-opsporingsdienst Permission Machine. In opdracht van fotografen en persagentschappen (Belga, ANP) spoort Permission Machine via zoeksoftware naar inbreuken op auteursrechten. De boetes zijn onevenredig hoog, en worden verhoogd met allerlei kosten.

Eind 2021 leidde dit tot een rechtszaak, die PM zelf aanspande en verloor. De tarieven die Permission Machine aanrekende, zouden willekeurig zijn en de kosten overdreven. Permission Machine zou zich toeleggen op het onder druk genereren van inkomsten en niet op het stoppen van inbreuken. Bovendien ontbreekt vaak het bewijs dat een foto effectief door hen beheerd kan worden.

Dit stemt overeen met de ervaringen van auteurs die een schrijven ontvingen van Permission Machine. Het bedrijf is intussen van naam veranderd, de opdracht blijft onveranderd. Naar eigen zeggen zullen ze zich niet langer richten op  particulieren en feitelijke verenigingen, alleen op organisaties die zijn ingeschreven in de Kruispuntbank.

Toch blijven we meldingen ontvangen. VAV houdt de zaak nauwgezet in’t oog en zal een workshop organiseren rond het correct gebruik van fotomateriaal op uw website.

Intussen vragen we onze leden om ons op de hoogte te houden van eventuele voorstellen tot schikking vanwege Permission Machine / Visual Rights Group.

Gereglementeerde Boekenprijs

Op 21 april jongstleden vond in de Commissie Cultuur in het Vlaams Parlement een hoorzitting plaats over de Gereglementeerde Boekenprijs, die ondertussen bijna twee jaar van kracht is. Zoals de naam al suggereert reglementeert de GBP de prijs van het boek. De eerste zes maanden na de publicatie mogen boeken met hoogstens 5% korting worden verkocht. Op die manier worden kwetsbare boeken (een beetje) beschermd tegen het grote geweld van de bestsellers.

VAV werd tijdens de hoorzitting vertegenwoordigd door bestuurder Carlo Van Baelen, die als expert ook al betrokken was bij de initiële onderhandelingen voor de GBP. Hij zette haarfijn uiteen dat het onderzoek dat de overheid liet doen naar het functioneren van de GBP aan alle kanten rammelt. Zo is er bijvoorbeeld totaal geen rekening gehouden met de vertekenende effecten die de coronacrisis heeft gehad op de boekverkoop. Ook de bewering van de GAU als zou de GBP ervoor hebben gezorgd dat het volume van verkochte boeken zou zijn gedaald, veegde hij overtuigend van tafel. De cijfers uit het rapport die wel bruikbaar zijn, laten zien dat de GBP precies het gewenste effect heeft. Een veel bredere selectie van titels krijgt sinds de invoering van deze maatregel een kans op de markt. Ook Literatuur Vlaanderen en Boekhandels Vlaanderen bevestigden dat de  GBP een positief effect heeft op de verkoop van het boek.

Aan het eind van de hoorzitting moest zelfs de GAU toegeven dat ze ‘niet tegen’ de gereglementeerde boekenprijs zijn. De verwachting is dus dat deze regeling behouden blijft.

Leenrecht binnen de  digitale exploitatie: stand van zaken

Sinds enkele jaren voert VAV een geanimeerd debat met Cultuurconnect, de Administratie Cultuur, het Ministerie van Cultuur en de GAU over de uitlening van e-boeken. De exploitatie van het e-boek is in veel gevallen ondoorzichtig. Auteurs krijgen nauwelijks of geen inzicht in hoe de exploitatie precies in elkaar zit en ook de afrekeningen blinken niet uit in helderheid. Concreet concentreren de gesprekken zich op twee onderwerpen.

1. In verschillende bibliotheken worden er e-boeken uitgeleend die door de bibliotheken op e-readers zijn gezet. Dit is in strijd met de uitspraak van het Europees Hof van Justitie.
2. De uitlening van e-boeken via CloudLibrary. In dit complexe dossier draait het vooral om de volgehouden weigering van CultuurConnect en de GAU om VAV uit te nodigen aan de onderhandelingstafel. Dit is namelijk een nieuwe exploitatie van het boek, die voor boeken uitgegeven vóór september 2019 in geen geval geregeld was in het modelcontract. Voor boeken die uitgegeven zijn onder het nieuwe modelcontract en waarin paragraaf 4.8 in de Bijzondere Bepalingen  (2.1.8 in de Algemene Bepalingen) is geactiveerd, is het maar zeer de vraag of auteurs op de hoogte zijn gebracht van de geldende voorwaarden. VAV klaagt twee zaken aan. Ten eerste worden duizenden Nederlandstalige titels aangeboden zonder enige toelating of verantwoording. Ten tweede zijn de voorwaarden waaronder uitgeverijen, via Standaard Boekhandel boeken leveren aan CloudLibrary onderhandeld zonder inspraak van de grootste aandeelhouder van het boek, namelijk de auteur. Het gevolg is dat auteurs tot op de dag van vandaag niet weten waar zij aan toe zijn.

Tijdens het BoekenOverleg van 20 april jongstleden heeft VAV, daarin gesteund door het BoekenOverleg, een gesprek met Cultuurconnect geëist om deze onregelmatigheden recht te zetten. Dat verzoek is inmiddels ingewilligd. Op 20 mei volgt een eerste gesprek. De inzet is de herziening het leenrecht als zodanig.

Loont passie? Resultaten van de tweede meting beschikbaar

De resultaten van dit onderzoek naar de sociaaleconomische positie van professionele kunstenaars in Vlaanderen bevatten de antwoorden van 480 schrijvers, vertalers en illustratoren. Een analyse met een vergelijking met de resultaten van de eerste meting in 2016 en een inkomensonderzoek van Nederlandse auteurs wordt voorbereid.

Je kunt het rapport hier raadplegen.

De werking van de beheersvennootschappen

In maart peilden we naar de tevredenheid van onze leden mbt hun beheersvennootschap. De resultaten van deze bevraging vind je hier.

Belastingaangifte aanslagjaar 2021: handleiding

Tegen 20 mei zal VAV zoals elk jaar de beknopte gids voor  auteursgerelateerde inkomsten in de aangifte van de personenbelasting aanslagjaar 2021 beschikbaar stellen.

Agenda

1 – 2 juli. Literaire Vertaaldagen, Amsterdam

De drieëntwintigste editie van de Literaire Vertaaldagen in Amsterdam – een symposiumdag in de Rode Hoed gevolgd door een workshopdag in het Amsterdams Lyceum.

De symposiumdag zal dit jaar in het teken staan van de vraag welke kennis binnen en buiten het bereik van een literair vertaler ligt.

Klik hier voor meer informatie.

31 juli – 5 augustus. Workshop voor vertalers van Duitse jeugdliteratuur, Hamburg

De werkgroep voor jeugdliteratuur binnen het Duitse Vertalersfonds nodigt vertalers uit het Duits uit voor de jaarlijkse vertalersworkshop “Kein Kinderspiel!” van 31 juli tot 5 augustus 2022 in Hamburg. De workshop is specifiek gewijd aan Duitstalige kinder- en jeugdliteratuur.

“Kein Kinderspiel” biedt 15 buitenlandse vertalers de mogelijkheid om in te spelen op actuele trends in de Duitstalige kinder- en jeugdliteratuur en specifieke vertaalproblemen.